Homepage  Stroomarchief  Verhalentop2005  Margareta Keijser  Beoordeling BSN

Pannenkoeken met stroop - Margareta Keijser

Jesca maakt de deur van de kelderbox open, schuift haar fiets met moeite door de smalle opening en smijt hem binnen tegen de muur. Kutbox! Kutflat!
Met een ruk draait ze de sleutel om in het slot. Elke keer al die moeite voor je fiets. Ze wordt er niet goed van. Ze wordt van veel dingen tegenwoordig niet goed. Ze stampt de trap op.
Het cement maakt een scherp geluid onder haar laarzen en schaaft ze aan de punten.
In de hal komt ze hun buurman tegen. Een buitenlander die altijd met vlugge blik naar haar borsten kijkt, maar nooit wat zegt. Ons 'integratie toppertje' noemt ze hem. Soms hardop.
'Hoi buurman, mooi weertje hè?' provoceert ze en kijkt hem recht aan. Het plastic tasje aan zijn pols zwabbert stuurloos heen en weer als hij met drie treden tegelijk omhoog schiet.
'Sukkel, krijg een pukkel,' scheldt ze tegen zijn verdwijnende rug.
Met een zucht begint ze zelf aan de trap. Waarom moesten ze nou ook in zo'n achterlijk flatgebouw gaan wonen! Te klein voor een lift, maar groot genoeg om je elke dag een longversuffing te klimmen.
Achter adem vanwege de rugzak vol boeken, kiest ze boven gekomen een andere sleutel van haar bos en opent daarmee de voordeur. Met een bons belandt de rugzak op de vloer in het gangetje. Ze smijt haar jas er bovenop. Geeft nog een schop tegen de mouw, die voor haar voeten glijdt en duwt de kamerdeur open.
Als versteend blijft ze op de drempel staan.
Op de bank zit een wezen dat vaag iets van haar moeder weg heeft. Maar een bos oranje krullen, in toom gehouden door een paars lint, maakt haar gezicht op een rare manier onherkenbaar. De jurk met een dessin van bloemen in allerlei kleuren heeft ze nog niet eerder gezien. Daaronder meent ze haar eigen rode schoentjes te herkennen, die ze pas geleden in de stad heeft gekocht.
'Mam?' Jesca buigt zich naar voren en kijkt de vrouw op de bank een beetje angstig aan. Deze slaat vertraagd haar nylon wimpers op en richt een paar zwartomrande ogen op Jesca.
Even een stilte. Dan langzaam en zwoel: 'Ja?'
'Jezus, je bent het écht! Wat is dit? Je ziet er niet uit!'
'Maar je hebt me wél sinds tijden weer eens opgemerkt,' zegt de vrouw met haar moeders gewone stem tevreden.
Jesca voelt zich zwaar belachelijk. Ze explodeert bijna.
'Mens doe normáál! Ga een man zoeken!' schreeuwt ze en vliegt de kamer uit.
De deur stuitert in zijn sponning.

'Ga een man zoeken!' galmt het na in Heleen's hoofd. Haar vingers trekken aan het lint, waardoor de krullenpruik over haar ogen zakt. Driftig rukt ze hem af en smijt het ding weg. Dát is het dus. Jesca denkt dat ze het zonder man niet redt. Dan heeft de mislukte grap nog iéts opgeleverd. Niet dat ze er van uitging dat Jes in een deuk zou liggen, maar ze had wel gehoopt een lachje te kunnen scoren.
Overvallen door een gevoel van machteloosheid laat ze haar handen in haar schoot vallen. Met gesloten ogen laat ze de achterliggende maanden op zich afkomen.
Toen Henk haar tijdens een weekend vertelde dat hij ondersteboven geraakt was van een vrouw met wie hij 'het een en ander wilde uitvinden,' besloot ze meteen om samen met Jesca het huis te verlaten. 
Jes had gegild van het huilen. Ze wilde de scheiding niet, ze wilde niet uit hun buurt weg en ze had bovenal 'kutkutkut-ouders.' 
“Als Jesca liever bij mij wil blijven, dan is daar misschien wel een mouw aan te passen,' had Henk gezegd. Maar het was voor iedereen duidelijk dat hij daar helemaal geen zin in had. En ze kon het warempel nog snappen ook. Een puberende dochter kan nou eenmaal een behoorlijke verkeersdrempel zijn op je pas geplaveide liefdespad. Bovendien kon zij niet zonder Jes, ook al zou ze haar wel van tijd tot tijd willen invriezen.

Met Black Eyed Peas op maximale sterkte, bewerkt Jesca haar nagels met een nieuwe kleur nagellak. In kleermakerszit op de vloer tussen neergesmeten spijkerbroeken, schoolboeken, shirtjes en sokken, voelt ze zich weer rustig worden. Wat een maffe moeder heeft ze toch. Eigenlijk best cool die verkleedpartij, maar dat gaat ze niet aan haar neus hangen. Écht niet! Vet shit dat ze uit hun oude huis zijn weggegaan omdat haar vader zonodig met een ander moest neuken. Gadverdamme! Ze voelt haar hand verkrampen en het kwastje met de groene glitterlak schiet uit. En dan nog met zo'n achterlijke muts! Haar keel zwelt op, maar ze slikt de aanstormende tranen weg. Janken om die loser? No way!
Vanavond moest ze maar eens aan dat werkstuk gaan beginnen. 't Is trouwens helemaal de vraag of ze het afkrijgt. Uit haar zaagselhoofd komt de laatste tijd weinig creatiefs. Bovendien heeft ze geen computer meer op haar kamer. Die staat in een hoekje van de huiskamer en moet ze met haar moeder delen. Lekker lang MSN'en is er niet meer bij, met die ogen in haar nek. Maar vanavond is haar moeder naar haar yogaclubje. Is ze fijn alleen.
Wow… súper, die glitters.
De harde muziek irriteert Heleen, maar ze besluit er niks van te zeggen. Het kind moet zich af kunnen reageren, ze heeft het al moeilijk genoeg.
En ik dan, denkt ze. Hoe moeilijk heb ik het?
Er is nauwelijks tijd geweest om de scheiding te verwerken vanwege de problemen met Jes. Die boosheid zit nog ergens in haar lijf als een klomp steen. Ze stoot zich er aan, de pijn is er maar ze doet alsof ze die niet voelt. Uitstellen is opstapelen, ze weet het, maar ze moet eerst haar kind zien op te voeden tot een evenwichtig mens. Tot nu toe is er niets terecht gekomen van haar voornemen om een gezellig honk te creëren. De moeder/dochterrelatie die ze in gedachten had, is op een waar oorlogsgebied uitgelopen en ze heeft het gewoon laten gebeuren. Misschien had ze tóch op Henk's voorstel in moeten gaan. Dochters trekken wel vaker in de puberteit naar hun vader. Bovendien is het best mogelijk dat hij meer opvoedkundige kwaliteiten bezit dan zij. Jaloezie zaagt in haar borst.
Ze staat van de bank op en loopt naar de keuken. Onder het door een eerdere huurder gemaakte werkblad, trekt ze een laatje tevoorschijn en graait blindelings naar de strip aspirines. Alsmaar die koppijn, gék wordt ze er van. Het maakt dat ze niet helder kan denken en tegen elke beslissing op ziet. Moet ze Henk nou wel of niet inlichten over de situatie, zal ze zich morgen op haar werk ziek melden en wil ze vanavond wel naar yoga?
Jézus, die muziek! Het vliesje zelfbeheersing begeeft het. Ze struikelt naar Jesca's kamer en schreeuwt: 'Doe godverdomme die klote muziek uit!' Dan vlucht ze de badkamer in en stopt drie aspirines in haar mond.

Jesca zit achter het toetsenbord van de computer en tuurt naar het scherm. De zinnen die ze bij elkaar getikt heeft slaan nergens op, weet ze. Ze heeft zich veel te weinig in het onderwerp verdiept. Met een zucht wist ze alles wat ze geschreven heeft weer uit. Het heeft geen zin.
Toch zoeken haar vingers opnieuw de toetsen, aangestuurd door een stroom van binnenuit.
Ze typt steeds sneller, alsof dat wat er uit moet zal vervliegen door traagheid of twijfel. Haar wangen beginnen te branden. Wég is de lusteloosheid van daarnet.
Ze is bezig met iets wezenlijks, dat voelt ze. Ze schrikt op als haar mobieltje gaat. Uitzetten? Nee, haar concentratie is nu toch al naar de maan. Ze staat op, pakt de GSM van de tafel en leest in het display de naam van een vriendinnetje.
'Hoi Miroen!'
'Héé Jes,' tutert Miroena in haar oor, 'je kijkt toch wel naar The Box? Onwijs coole clip van Racoon. Doen hoor!' Ze heeft alweer opgehangen.
Jesca kijkt van de computer naar het donkere glas van de tv. Ze is ineens leeg. Dan maar The Box. Ze ploft in een stoel en pakt de afstandsbediener…

Het is laat als Heleen zachtjes de voordeur openmaakt.
Ze voelt zich een stuk beter. De yoga heeft rust gebracht in haar sombere gevoelens en het was een goed idee om na de les nog iets te gaan drinken met Ines. Ines verstaat de kunst om iemand op te beuren zonder zichzelf in het middelpunt te manoeuvreren. Zulke mensen tref je niet veel.
In de lege huiskamer brandt nog licht. De halfvolle fles Cola op tafel met een lege chipszak ernaast maken haar duidelijk dat Jes het zichzelf aangenaam heeft gemaakt.
Automatisch ruimt ze de spullen op en schenkt voor zichzelf een glas wijn in.
Nog even op de bank uitzakken. Niet denken, proberen leeg te zijn, nekspieren ontspannen…
Als de wijn haar dommelig maakt, staat ze op om naar bed te gaan. Ze doet een rondje kamer om alle lichten uit te doen en merkt dat de computer nog aan staat. Even beweegt ze de muis en meteen licht het scherm op in een Worddocument. Zeker van Jes; ze had het een paar dagen geleden over een werkstuk of zoiets.
Voordat ze de tekst weg kan klikken heeft ze de eerste zin gelezen. Haar hand met de muis valt stil en haar ogen schieten over het scherm heen en weer.
'Oh meissie,' fluistert ze, 'och lieverdje toch.' Ze moet haar tranen wegvegen om te kunnen lezen wat haar dochter heeft geschreven.

- Waarom trouwen mensen met elkaar, als ze toch later weer gaan scheiden? Ik weet zeker dat ik NOOIT ga trouwen.
- Waarom nemen mensen kinderen, als ze die niet samen willen opvoeden?
- Waarom kunnen mensen niet een leven lang van elkaar blijven houden?
- Waarom is seks zo belangrijk voor mannen en (misschien) voor vrouwen?
- Waarom heb ik een waardeloze vader?Het is echt een klotestreek dat hij ons in de steek heeft gelaten. Maar waarom hou ik dan nog steeds van hem, terwijl ik dat niet wil?
- Waarom is mijn moeder zo onwijs gestresst?Door mij?
- Waarom doe ik steeds iedereen pijn?Ik vind het vet stom van mezelf, maar het gaat vanzelf.
- Houden alle ouders van hun kinderen? Er zijn ouders die ze dood maken.
- Houden alle kinderen van hun ouders? Zelfs als ze mishandeld worden?
- Houden mijn ouders van mij?Ook als ik zo debiel doe?
- Is er iemand die deze vragen kan beantwoorden? Ik bedoel niet God of zo, maar gewoon iemand die ik ken. Iemand die me kan vertellen hoe je je gedragen moet als je ouders gescheiden zijn, zeg maar. Soms denk ik dat

Heleen leest de tekst steeds opnieuw over. Ze weet niet goed wat ze nu moet doen. Heeft Jesca dit voor háár geschreven, of is het een geheime dagboeknotitie is, die ze vergat op te slaan? Wat in hemelsnaam is wijsheid? Ze draait heen en weer met de bureaustoel en strijkt onafgebroken haar haren naar achteren.
De twijfel lost op als er in haar hoofd een paar antwoorden op Jesca's vragen over elkaar heen beginnen te buitelen. Ze ademt haar longen vol en met het gevoel alsof ze in het diepe springt, zet ze haar vingers op de toetsen.
Het wordt een strijd van zorgvuldig formuleren, deleten, opnieuw formuleren, overlezen, haar emoties aan de zijlijn parkeren, Henk niet zwart maken, dingen niet te ingewikkeld uitleggen en heel erg hopen dat ze er morgen samen met Jesca over kan praten.
Als ze na een paar uur klaar is, heeft ze het idee alsof er een kudde olifanten over haar heen gemarcheerd is.
Ze leest het stuk niet meer over en zet de printer aan.

Voorzichtig legt Heleen het stapeltje papieren naast het bed van Jesca. Ze buigt zich over haar slapende dochter en bestudeert haar gezicht. Die neus heeft ze helemaal van Henk, denkt ze, maar dat warrige haar van mij. Ze veegt het behoedzaam opzij en ze drukt een kus op de vrijgekomen wang.
Jesca knarst met haar kiezen en mompelt in haar slaap: 'Pannenkoek met stroop.'
Heleen moet lachen. Pannenkoeken met stroop is Jesca's troosteten bij uitstek. Een kapotte knie genas er vroeger geheid sneller van en de tandenfee legde geen geld onder haar kussen bij een wisseltand, maar zorgde de volgende dag voor een stapel pannenkoeken.
'Oké Jessie,' fluistert ze, 'morgen ga ik onwijs coole, vet gave, super lekkere pannenkoeken met stroop voor je maken.

Pannenkoeken met stroop © Margareta Keijser

Homepage  Stroomarchief  Verhalentop2005  Margareta Keijser  Beoordeling BSN