De tijd wacht niet op haar. Deze raast met onverminderde vaart voort, waarbij het geen aandacht besteedt aan de het geruis in haar hoofd. Voorbijgangers die te dicht in haar buurt komen veranderen in demonen. Ze vernietigen heeft geen zin, er komen er altijd wel weer een paar nieuwe voor in de plaats.

De werkelijkheid kan snel veranderen. Zware voetstappen kunnen stappen in de goede richting zijn. Bekende rode lichtflikkeringen, en de bijpassende sterke nicotinewalm. Een stem die het geheel niet helemaal lijkt aan te vullen.
‘Bonjour Tessa.’
‘Hallo.’
Richard lijkt zich er nauwelijks van bewust dat hij de rook zijn eigen zaak inblaast.
‘It’s a while.’
‘Ja.’
Voor de winkel liggen stapels met stoffige boeken, veelal met smerige kaften en onleesbare titels. Ze zien er meer uit als dichtbundels, dan reisboeken. Van die dikke, grote dichtbundels vol met haiku’s die je nichtje van drie ook had kunnen verzinnen. Tessa heeft niet eens een dochter van drie, laat staan een nichtje.

In de winkel zelf lijken de boeken niet logisch geordend. Boeken over het Andes gebergte staan bij de sectie Europa. Dikke atlassen liggen half over het kaartmateriaal heen, die op hun beurt beschadigd lijken. De rode verf van de boekenkasten lijkt los aan het laten te zijn. Maar het meest opvallende is nog de papieren uil, die dreigend boven de toonbank hangt en geen enkele relatie lijkt te hebben tot de rest van de ruimte. Waarschijnlijk is die uil de enige in de zaak die echt weet hoe de vork in de steel zit.

‘Ik weet wat u zoekt mevrouw, volg mij.’
Tessa negeert deze poging tot theatrale humor en volgt de fors gebouwde Richard
naar de ruimte die nooit lijkt te veranderen. Hier zijn geen half verstofte boeken die tegen dovemansoren schreeuwen dat ze gelezen moeten worden. Evenmin hebben zich er arrogante exemplaren tussen gevoegd die dachten wel tot deze sectie te mogen behoren. Alles is hier of geordend, of er is sprake van bewust geordende chaos. Elke vierkante meter kan worden beschouwd als een onderzoeksobject, waar een kritische vraag over kan worden gesteld.

Tessa’s handen glijden over het raam. Nog steeds zijn er de koude rillingen die ze als kind al had. De enige manier om de tintelingen te laten verdwijnen is door af te vegen aan de mahoniehouten kast. Dan beginnen de handjes te gloeien, zodat ze helemaal leesklaar zijn. En pakken ze beet ‘Brazil by Night’. Direct het beste exemplaar in handen, dit kan toch geen toeval zijn. Deze vuistdikke pil die Tessa wenst te scharen onder de categorie ‘informatieve thriller’ neemt je mee naar de Amazone regenwouden waar een onderlinge stammenruzie gaande is. Wanneer ze het boek openslaat hoort ze de geluiden waar dit gebied zo bekend om staat. Geritsel van slangen, pijl en boog worden aangespannen. Alles is dreigend, maar ongevaarlijk.

‘Die niet,’ hoort ze Richard’s krakende stem zeggen, wanneer haar handen de kaft van ‘Sweet dreams in Reykjavic’ aanraken. Zijn stem verpest de kakofonie van geluiden die nog steeds in haar hoofd zit. Haar handen lijken inmiddels in ijskristallen te zijn veranderd. Desondanks blijft ze het boek stevig vasthouden, alsof het haar enige schild is tegen alle duistere invloeden. Er klinken voetstappen bij de toonbank. Logge, indringende voetstappen. Richard wijst naar het boek, maar zegt niets. Hoofdschuddend gaat hij op de voetstappen af. Tessa’s voorzichtige glimlach wordt niet beantwoord. Ze slaat het boek open, en ziet de geisers tot leven komen. De geest van Bobby Fischer dwaalt over het ruige toendra-achtige landschap. De geest kan praten en voert gesprekken met de lokale bevolking. Een pijnscheut schiet door haar rechterwang. Tessa heeft zichzelf geslagen, iets wat ze wel vaker doet als ze de realiteit lijkt te verliezen. De geluiden in haar boek blijken uit de nabijgelegen ruimte te komen.
‘We hebben niks van u ontvangen,’ klinkt een lage stem.
‘Ik weet toch vrij zeker dat ik het heb opgestuurd.’

Tessa legt het boek weer terug. Ze geneert zich voor de obsessie die haar de laatste jaren in haar macht heeft. Maar ze moet wel, het is de enige manier om de pijn even niet te hoeven voelen.
‘Het spijt me dit te moeten zeggen, maar eerlijk gezegd vind ik het ook nogal een chaos in uw winkel meneer.’
Het tafereel aanschouwend, bedenkt Tessa wat de Amazone-stammen zouden doen. Heel wat andere zaken dan deze bureaucratische woordenwisseling. Zoals alles hier wordt opgelost door te vervallen in eindeloze regeltjes, die zelfs de meeste juridici niet begrijpen. Eindeloze regeltjes, die Jocelyn niet konden redden.

‘Luister, ik snap ook niet waarom de opbrengsten wat tegenvallen. Ik maak overal reclame, waar ik kan. Het ging altijd goed, alleen de laatste maanden wat minder.’
Tessa herkent de emotie als de man Richard niet begrijpend aankijkt. De winkel heeft geen website, en waarschijnlijk hebben de meeste mensen nog nooit van zijn naam gehoord. Gelukkig niet. Want het is lastiger om mee te leven met de volkeren uit de boeken, als je gedachtes worden overstemd door geroezemoes. De ‘speciale ruimte’ zou zijn charmes verliezen wanneer de geluiden zouden doordringen van middenklasse gezinnetjes die niet verder dan Duitsland komen, en Salou-gangers die vlak voordat ze de winkel betraden al een voorproefje lijken te hebben genomen op de toekomstige alcohol black-outs.

De altijd stilhangende uil, die ook het tafereel gadeslaat, lijkt nu te bewegen. Tessa zal wel gek aan het worden zijn, voor zover ze dat al niet was. Psychiaters schreven haar van alles en nog wat voor. Ze vertikte het die rommel te slikken. Psychiaters zijn eveneens vervallen in bureaucratische regelzucht, en volstrekt afhankelijk van de farmaceutische industrie.
‘Het is niet alleen chaotisch, uw repertoir is verouderd. Mensen zitten hier vandaag de dag niet meer op te wachten, die zoeken informatie over hun bestemming wel online op. En ze gebruiken geen echte kaarten meer, Google Maps is hier het medium voor.’
Deze man begrijpt niet hoe het is om een kaft in je handen te hebben, en op deze manier je reisbestemming te voelen. Hij heeft niet de ervaring van het neerleggen van een kaart of atlas en dan prikken waar je heengaat. En natuurlijk is hij niet de enige, Tessa kent er genoeg die er net zo over denken. Ze zijn misschien hun ‘pure’ gevoel een beetje kwijt geraakt, en zijn veranderd in een meer oppervlakkige vorm van hun ziel.

Drie stappen achteruit en ze bevindt zich weer op een veilige plek. Wanneer ze wil beginnen aan ‘Midnight in Seoul’, verschijnt de rode vlinder weer eens. Deze verschijnt meestal als ze een boek pakt, waarvan ze niet zeker weet of ze hem wil lezen. Uitdagend gaat de vlinder op het midden van de bladzijde zitten.
‘Leuk dat je langskomt kleine vlinder van me.’
‘Hmm...hmmm…’
De vlinder kan niet praten, alleen neuriën. Het neuriet wijsjes, rijmpjes en zelfs chansons van hoog tot laag. Het kan zoveel toonsoorten aan, dat het bijna magisch lijkt. Dat is waarschijnlijk waarom het zich graag in deze ruimte vestigt, want Tessa heeft het beestje nooit ergens anders gezien. Dit moet wel zijn natuurlijke habitat zijn, de ruimte waar het zijn gevoel voor verborgenheid het beste kwijt kan.

De vlinder volgt Tessa’s oogbewegingen als ze staart naar haar favoriete boekenkast. Als het zijn vleugels spreidt zal het vrij zijn om te gaan waar het wilt. Om al die plaatsen te bezoeken waar de boeken in de favoriete boekenkast over fantaseren. Starend naar het plafond wenst Tessa dat ze voor een dag die vlinder mag zijn. Die zonder enige wrok te voelen over de regenwouden, woestijnen en toendra’s mag vliegen. Zonder hierbij enige wrevel te voelen die een gespleten geest en een nogal roerig verleden met zich meebrengt.

Het geluid uit de naastgelegen ruimte neemt toe. Richard schreeuwt inmiddels, de onbekende man praat op iets luidere toon.
‘Ik heb alles betaald! Waarom blijft u me lastig vallen?’
‘Zelfs als u dat zou willen, zou u het niet kunnen betalen. U heeft nauwelijks cashflow.’
Tessa huivert bij het woord ‘cashflow’. Alles lijkt in deze wereld om geld te draaien. Mensen zouden meer kracht moeten putten uit natuurlijke hulpbronnen, zoals de stammen dit ook doen. Als je je laat beïnvloeden door natuurlijke krachten, kun je als mens meer de kracht uit jezelf halen. En hebben banale zaken als ‘cashflows’ dus minder effect op je.

Tessa gelooft er heilig in, maar weet ook dat ze door de realiteit is ingehaald. Natuurlijke krachten konden Jocelyn niet redden. Als alles hier dan zo nodig een reden moet hebben, wat was er dan de reden van dat ze zo erg moest lijden? De spirituele ‘healers’ konden er ook niks aan doen. Alleen morfine hielp, maar niet voor lang. Ze had waarschijnlijk toch gewoon naar China moeten afreizen voor die professionele acupunctuur behandeling.

Richard staat inmiddels in de deuropening. Hij hijgt, alsof het schreeuwen hem een energie heeft gekost, vergelijkbaar met het lopen van een halve marathon.
‘Het is over, Tessa.’
‘Wat is over?’
‘Ik zou echt niet weten wat ik nu moet doen. Ze zullen sowieso geld willen zien, zelfs als ik me failliet laat verklaren. Die mensen zijn genadeloos. Wat verwachten ze? Dat ik mijn huis ga opeten?’
‘Het is ok, Richard.’
Richard kijkt haar aan en schudt het hoofd. Tessa vraagt zich af of hij in staat is haar fysiek aan te vallen. Hij zou haar waarschijnlijk een harde klap tegen de wang geven, om vervolgens weg te lopen, onverstaanbaar zijn verontschuldigingen mompelend. Ze zou een snelle pijnscheut voelen, die al snel weer weg zou trekken.

Misschien zou het op een rare manier wel goed zijn als hij deze harde tik uit zou delen. Maar hij houdt zijn armen stil, en glimlacht. Cynisme is hem zeker niet vreemd.
‘Welja, ik ben alleen geruïneerd. Verder is alles ok.’
‘Kan je niet een herstart maken?’
Richard haalt zijn schouders op. Tessa wist ook niet wat ze anders moest vragen. Deze zaak zou toch voor zichzelf moeten spreken? Als je je verdiept in al die kleurrijke cultuurelementen, de melancholieke omschrijvingen in de boeken en de plaatsen die tot leven komen, dan kan er toch geen andere conclusie zijn? Het ligt toch allemaal wat pragmatischer. Richard had het haar op een middag allemaal haarfijn uitgelegd. Je begint met een business plan, die je neerlegt bij de investeerders. Etcetera, etcetera. Toen Tessa stelde dat de magie van de boeken toch wel voor zichzelf spreekt, noemde Richard haar een ‘zweverige yogatante’. Twee woorden die hij de in de jaren erna nog dikwijls zou gebruiken om naar haar te refereren. Tessa vindt het geen belediging.

Jocelyn de vlinder is inmiddels op Richard’s schouder gaan zitten. Hij werpt een blik op het levendige diertje, maar besteedt er verder geen aandacht aan. Dit hoeft voor het instralen van kracht, wat de vlinder ongetwijfeld aan het proberen is, niet uit te maken. Dit deed ze ook al toen ze nog haar menselijke gedaante had. Met haar voorzichtige glimlach en verlegen manier waarop ze met haar haar speelde wist ze iedereen te raken. En anders wel met haar stem, wat was die volwassen voor haar leeftijd. En wat kende ze veel woorden, natuurlijk doordat ze zo veel las. Ze zou gisteren achttien zijn geworden. Wat zou ze voor haar verjaardag hebben gevraagd? Wellicht één van de boeken hier, die ze dan ongetwijfeld in een dag zou uitlezen.
Met een air alsof het weinig moeite zou hebben gekost, om vervolgens verder met haar Spinoza te gaan.

Tessa knipt met haar vingers, in een poging zichzelf te hervinden. Als ze aan Jocelyn denkt komt er een ratelapparaat in haar hoofd, die ze alleen met dit gebaar kan stoppen. Richard heeft inmiddels de sleutels in zijn hand. Hij hoeft dit keer niet te schreeuwen ‘we gaan sluiten’, zoals vaker is gebeurd wanneer Tessa helemaal in een boek was verdiept. Tessa knikt Richard toe en loopt de zaak uit, Jocelyn gebarend dat ze haar dient te volgen. Dit doet ze ook nog, tot Tessa’s verbazing. Als vlinder is ze kennelijk toch minder eigenwijs dan als meisje. Jocelyn versnelt en gaat voor Tessa vliegen, het lijkt alsof ze haar iets wil vertellen. Dan realiseert Tessa zich haar vergissing. Jocelyn zou morgen pas achttien jaar zijn geworden.