Homepage  Prozawedstrijd  Prozawedstrijd 2012  Anneke Wassher  Beoordeling Vlaming

Beoordeling Waardevol - Anneke Wasscher door Maja Vlaming

Anneke Wasscher heeft met weinig woorden veel verteld: ze schetst vaardig een gezin waarin de vader en moeder uit elkaar groeien, aangewakkerd door hun meningsverschillen over de handel en wandel van hun kind. Een klassiek thema, maar doordat de schrijfster een actueel politiek onderwerp heeft gekozen – de schrijnende situatie van uitgeprocedeerde asielzoekers – is het verhaal zeker niet cliché geworden.

Hoofdpersoon van het verhaal is An, een carrièrevrouw die als advocate veel geld verdient. Haar dochter Marjon is op haar aansporen ook advocate geworden, maar die pakt het heel anders aan: bevlogen komt zij op voor uitgeprocedeerde asielzoekers en brengt zichzelf daarmee in een moeilijk parket. An zag haar liever afstand tot haar cliënten bewaren en gewoon doen wat een advocaat hoort te doen, geld verdienen, terwijl vader Ton juist trots op haar is.
Dit fundamentele meningsverschil komt pijnlijk boven water drijven als An en Ton samen het huis van hun dochter uitruimen, die om de veiligheid van haar illegale cliënten te bewaren naar een geheim adres is verhuisd. Aan het einde van het verhaal komt An erachter dat Ton hun dochter nog geregeld ziet en weet dat zij plannen heeft om één van de illegalen te trouwen. Ze is ontzet en realiseert zich hoe erg zij en haar man uit elkaar gegroeid zijn.

Wasscher zet de hoofdpersoon knap neer. Als je de feiten over An op een rij zou zetten, zou je haar een op geld beluste koude vrouw vinden die haar en man en dochter onder de duim heeft gehouden. Maar toch leef je mee met An, heb je begrip voor haar en vind je het treurig hoe haar huwelijk en gezin uit elkaar valt.
Een ander sterk punt van het verhaal is de manier waarop er spanning opgeroepen wordt. Aan het begin wordt de suggestie gewekt dat de dochter misschien wel dood is en wil je graag weten wat er nu precies gebeurd is. Daarna wordt je verrast met de werkelijke oorzaak van haar verdwijnen, en op het eind heeft de schrijfster nog een interessante wending in petto: het voorgenomen huwelijk en het 'verraad' van An door haar man, die dat voor haar heeft achtergehouden. Zo bleef ik geboeid lezen van begin tot eind.

Op de schrijftechniek kan ik wel iets aanmerken: ik vind de dialogen hier en daar wat zwak. Door het gebruik van bepaalde woorden/termen doen de gesprekken soms kunstmatig aan. Een voorbeeld hiervan (Ton spreekt tegen An):
'Overigens heb ik gezien dat er veel meer Nederlanders zijn die begaan zijn met uitgeprocedeerde asielzoekers. Er waren zeker duizend mensen op de been om te demonstreren tegen de uitzetting van het Afghaanse gezin dat hier tien jaar verblijft. Wat me vooral raakte was de grote groep jonge mensen die hun klasgenoten en medestudenten steunden.'
Woorden als 'overigens' en 'verblijft' zijn hier storend. Ze passen meer in een zakelijk stuk of bij een reporter van het nieuws, dan in de dialoog van een literair verhaal. Ook zegswijzen als 'Wat me vooral raakte' klinken niet als iets dat iemand in een gesprek zou zeggen. Zeker niet in dit geval, waar een vader aan het woord is die emotioneel geraakt is. Van hoofdpersoon An zou je zakelijk taalgebruik nog wel verwachten, van Ton en de meeste andere personages niet.
Daarnaast zouden de dialogen beter leesbaar zijn geweest, als er bij een nieuwe spreker steeds een nieuwe regel zou beginnen.

Ondanks de soms zwakke dialogen is het duidelijk dat de schrijfster goed kan schrijven. Zij roept uitstekend sfeer en spanning op. Haar taalgebruik is rijk, wat goed bij de hoofdpersoon past die als advocaat verbaal begaafd is. Ja, het is vooral de hoofdpersoon – die prachtig uit de verf komt en de spil van het verhaal is - die maakt dat ik 'Waardevol' met plezier gelezen heb.

September 2012, Maja Vlaming

Beoordeling Waardevol - Anneke Wasscher door Maja Vlaming

Homepage  Prozawedstrijd  Prozawedstrijd 2012  Anneke Wassher  Beoordeling Vlaming