We worden weer verwend bij Woordenstroom, het korte verhaal Ylçe is een pareltje! De lezer wordt meegevoerd de Zuid-Amerikaanse woestenij in, en verleid met poëtisch taalgebruik. Misschien weet schrijver Deleu wel zo goed hoe je het mooi maakt, omdat hij niet alleen proza schrijft, maar ook poëzie. Het verhaal wordt in elk geval besloten met een gedicht, dat ik als dichtleek zijnde overigens niet zal beoordelen. Terug naar het verhaal. Het begint krachtig en nieuwsgierig makend: een jonge vrouw genaamd Ylçe verlaat haar afgelegen bergdorpje Udenz om liftend het geluk te vinden. Een gaucho met 'zwartfluwelen' ogen neemt haar achterop zijn paard, onderweg bedrijven ze de liefde. Aan het einde van de lange rijdag stapt Ylçe doodmoe af bij een hacïenda, waar ze binnengelaten wordt door de bewoner, Jairo. Ze blijft bij hem wonen en wordt als vanzelfsprekend zijn vrouw. Maar als ze haar eerste kind baart, blijkt die - in tegenstelling tot Jairo - zwartfluwelen ogen te hebben. Hij draagt haar op voorgoed te vertrekken en gaat zelf naar het dorp om dronken te worden. Daar vraagt een man met fluweelzwarte ogen hem, hoe het met zijn kind gaat. Jairo's antwoord? Hij schiet hem een kogel tussen de ogen! Jairo keert huiswaarts en deelt Ylçe mee - die weer bij de weg is gaan staan om te liften - dat hij de zaak heeft opgelost. Met enige tegenzin volgt ze hem terug het huis in, terwijl ze het lied 'El gaucho de la pasión' neuriet.
Zoals al gezegd, het verhaal is mooi en poëtisch geschreven: 'Ze wilde weg uit Udenz, een godverlaten bergdorp. Hoewel ze nooit gebonden en gekneveld was geweest, voelde ze zich er een gevangene' en 'Hij deelde zijn brood en zij haar lichaam.' Heel fraai! Het taalgebruik past ook goed bij de ruige, melancholie opwekkende omgeving, naar ik mij voorstel de Argentijnse Pampa. Ik denk dat het zich daar afspeelt vanwege de Duitse plaatsnaam, de mensen met donkere én lichte ogen, het Spaans gedicht op het eind (niet Portugees, dus Brazilië valt af) etc. De schrijver heeft zijn huiswerk gedaan en zich goed ingeleefd in de omgeving en cultuur van de gaucho's. Hoewel, dat iemand door zijn hoofd geschoten wordt en vervolgens niemand daar van opkijkt - het lijk wordt eventjes buiten gelegd - dat vind ik ongeloofwaardig. Zo kan ik toch nog iets aanmerken op dit verhaal, want behalve wat kleine puntjes - de alinea-indeling zou beter kunnen, op een paar plaatsen kan een voegwoordje geschrapt worden - is er niets aan te verbeteren. In de zin 'Kracht om nog te bewegen had ze toch niet meer' zou ik bijvoorbeeld 'toch' schrappen. Maar dan ben ik aan het muggenziften, Ylçe is een prachtverhaal en kan zo gepubliceerd worden in een literair tijdschrift of verhalenbundel. Ervan uitgaand dat dit nog niet gebeurd is en de schrijver dat zou willen, zou ik hem aanraden om de naam Ylçe te veranderen. Het is niet algemeen bekend dat er heel wat mensen die oorspronkelijk uit het Midden-Oosten en Turkije komen, in Argentinië/Zuid-Amerika wonen. De naam Ylçe in combinatie met een Duitse plaatsnaam en Spaanse namen, dat kan wel kloppen allemaal, toch denk ik dat het verhaal met een meer voor de hand liggende naam, meer kans op publicatie maakt.
Juli 2012, Maja Vlaming
|